10 Soruda iş fikrinizi değerlendirme ve gerçeklerle yüzleşme testi

Kendi butik pastacınızı, e-ticaret sitenizi ya da kafenizi mi açmak istiyorsunuz? Cevabınız “evet” ise bu testi kesinlikle yapmalısınız

Diyelim ki “iş fikriniz” bir tencere yemek. Bu yemeği nasıl yaptığınız, yaparken içine koyduklarınız ya da koymadıklarınız ve daha birçok şey bu yemeğin, müşterileriniz tarafından tabak tabak, yenip yenmeyeceğini belirleyecektir.

Bir yemek “harika” olabilir fakat harika olmasına rağmen maalesef yenmeden tabakta öylece kalabilir!  Bu yüzden, büyük bir emek vererek kendi işinizi, markanızı kurmadan önce hayalinizdeki fikrin, müşterileriniz tarafından tabak tabak satın alınıp alınmayacağını test etmeniz çok önemlidir. Sizin için harika olan bir yemek, müşterileriniz için harika olmayabilir! Nasıl mı? Bir örnekle açıklayayım:

Benim eşim bir şef. Kendisi yüzlerce şef adayını eğitiyor, evde de beni eğitmeye devam ediyor! Bu eğitim işi, tabi öyle güllük gülistanlık da olmuyor. Özellikle de, işin içine, alışkanlıklar girince.

Omleti siz nasıl seversiniz? Ben eskiden her iki tarafı da çok kızarmış severdim. Çünkü, annem öyle hazırlardı. Sonra bu tercihim, eşimin bana bir gün omlet yapmasıyla değişti. Bu değişim, her değişim gibi sancılı oldu!

Eşim eve iş getirmediğinden yemekleri genelde ben yaparım. O sabah, eşim erkenden kalkarak bana sürpriz yapmış ve “harika” bir omlet pişirmişti. Fakat bir sorun vardı, bu harika omlet anneminkilerden çok farklıydı!

Ben, kızarmış, kurumuş omletlere alışıktım. Oysa, Fehmi’nin bana hazırladığı omlet, annemin yaptığına göre daha az pişmiş bir omletti. Bana sürpriz yapan eşimi kırmamak için renkten renge girerek, tepkimi saklamaya çalışmış fakat açlığın da etkisiyle her ne kadar istesem de hayal kırıklığım her şekilde yüzüme vurmuştu.

Sabah sabah bana omlet yapma inceliğinden sonra benim verdiğim tepki karşısında doğal olarak eşim de sinirlendi. Ben durumu düzeltmek için “annemin omleti” deyince daha da sinirlendi. Sonra biranda sakinleşti ve bir çatal almamı söyledi. Ben de sözünü dinledim ve bir çatal aldım. Daha önce hiç böyle lezzetli bir omlet yememiştim.

Eşimin yaptığı omlet en başından beri harika bir omletti fakat benim kafamdaki omlete hiç benzemediğinden bu harika omleti ilk gördüğümde tepki olarak yemek istememiştim. Bu örneği anlatmamdaki sebep, sunduğunuz hizmetin harika olması eğer müşterileriniz için bir anlam ifade etmiyorsa ve onların fikrini değiştirmek için gerekli zamanınız ve paranız yoksa, sonuç başarısız olacaktır.

Bir kişinin alışkanlıklarını değiştirmek dünyanın en zor işlerinden biridir ve eğer sizin yaptığınız yemeği sevecek yeterli sayıda insan yoksa maalesef ne kadar harika olursa olsun yemeğiniz çöpe gidebilir. İşte bu yüzden bu testi hayalinizdeki fikirlere uygulamanızı tavsiye ediyorum.

Gelin şimdi bu 10 maddelik test ile fikrinizin müşterileriniz için ne kadar harika olup olmadığını öğrenin.

10 Soruda iş fikrinizi değerlendirme ve gerçeklerle yüzleşme testi

Nasıl uygulayacaksınız?

Bu testte 10 adet soru bulunmaktadır. Testi yaptıktan sonra her bir soruya verdiğiniz cevabı 10 üzerinden puanlandırın. En yüksek “10”, en düşük “1” puan.

Testin sonucunda aldığınız toplam puanınız 50 ve altı ise – bu fikirden vazgeçebilir ve yeni bir iş fikri düşünmeye başlayabilirsiniz. (Bir sonraki yazımı kaçırmayın çünkü yeni bir iş fikri bulmanın yollarını paylaşacağım.)

Fikriniz 50 ve 75 arasında puan alırsa –bilin ki bu fikir sizi zengin etmeyecek!  Aldığınız puan 70-74 arasındaysa, maaşlı bir çalışan olmak yerine bir iş sahibi olabilir, başarınızı çok çalışarak siz belirleyebilirsiniz.

75 ve üzeri sonuç alırsanız –fikriniz gerçekten “harika” demektir. Zaman kaybetmeden işe başlayın. Bu süreçte yardıma ihtiyacınız olursa bana her zaman sorularınızı iletebilirsiniz tabi paylaştıklarımı da okumayı sakın unutmayın.

Hatırlatma

Soruları cevaplarken tarafsız olmanız çok önemli. Genelde kendimize ait olan fikirlerde olumsuz tarafları pek görmek istemeyiz. Bu yüzden, testi yaparken size önerim – fikrin bir arkadaşınıza ait olduğunu düşünmeniz. Testin sonucuna göre onunla iş ortağı olacaksınız ve tüm yatırım maliyetini de siz üstleneceksiniz. Bence şimdi test için hazırsınız!

1- Aciliyet:

Hayalinizdeki iş fikri, müşterileriniz için öncelikli ve acil bir ihtiyaç mı?
Gerçekten acil ve öncelikli bir ihtiyaç ise 10 puan. Hiç ihtiyaçları yoksa 1 puan.

Örneğin, en yakın alışveriş merkezinden kilometrelerce uzakta binlerce kişinin oturduğu bir sitede tek market olacaksınız sunacağınız hizmet orada yaşayanlar için kesinlikle öncelikli ve acil olacaktır.

2- Pazar Büyüklüğü:

Satmayı düşündüğünüz ürün ya da hizmeti sürekli olarak satın alacak kişi sayısı yüksek mi?

Döner satmak mı, kızarmış salyangoz satmak mı? Hangisini daha çok kişi, daha sıklıkla yer? Döner satmak bizim ülkemizde kızarmış salyangoz satmaktan daha yüksek bir puan alır.

3- Fiyat Potansiyeli:

Satacağınız hizmet veya ürün için müşterileriniz yüksek bir fiyat ödemeyi kabul ederler mi?

Bodrum’un gözde mekanlarından birinde, bir adet lahmacun ve ayran 75 TL’ye satılabiliyor. Sizin ürün ve hizmetiniz için müşterileriniz ne kadar yüksek bir fiyat ödemeyi kabul ederler? Yüksek fiyat ödemeyi kabul ederler diyorsanız, yüksek puan, yok etmezler diyorsanız düşük puan vereceksiniz.

 4- Yeni müşteri kazanmak için gereken tanıtım harcaması:

Yeni açılmış bir işyerinin başarılı olması için mümkün olan en kısa sürede para kazanmaya başlaması gerekir. Para kazanması için müşterilere ihtiyacı vardır. Müşteri kazanmak için de hizmet ve ürünlerini duyurması, tanıtması, reklamını yapması gerekir.

Tanıtım için gerekecek reklam harcamasının tutarı, iş yerinden iş yerine değişebilir. Hayalinizdeki iş fikrini tanıtmak ve yeni müşteri kazanmak için çok para harcamanız gerekiyorsa, fikriniz bu sorudan maalesef düşük bir puan alacaktır. Eğer tanıtım için fazla para harcamanıza gerek yoksa, fikriniz ağızdan ağıza kendiliğinden, kolayca duyulabilecek benzersiz bir fikirse, yüksek bir puan verebilirsiniz.

 5- Ürün-hizmet üretmenin ve müşteriye ulaştırmanın maliyeti:

Her fikrin gerçekleşmesi için bir para harcanması gerekir. Harcanacak paranın tutarı üretilecek ürün ve hizmetin içeriğine göre değişir.

Örneğin, hayalinizde, gurme yemekler sunan, merkezi bir yerde çok şık, lüks bir restoran açmak varsa, hem üretim maliyetiniz hem de bu yemekleri müşterilere ulaştırmanızın maliyeti doğal olarak yüksek olacaktır. Bu durumda, almanız gereken puan maalesef düşük olmalıdır.

6- Sunulan değerin benzersizliği:

Hayalinizdeki iş fikri, hedef müşterilerinizin henüz yanıtlanmamış bir problemine ya da ihtiyacına daha önce kimsenin sunmadığı bir çözüm sunuyor mu?

Cevabınız evet ise bu sorudan kesinlikle yüksek bir puan alabilirsiniz.

7-Satışa sunma hızı:

Planladığınız hizmet veya ürünü ne kadar sürede üretip ya da tedarik edip satışa sunabileceksiniz?

Süre ne kadar uzunsa alacağınız puan o kadar düşük olacaktır.

 8- Yatırım ihtiyacı:

Bu sorunun cevabını puanlarken aşağıdaki iki soruyu birlikte değerlendirin.
– Fikrinizi hayata geçirmek için ne kadar paraya ihtiyacınız var?
– Bu işi kurmak için yapacağınız harcamayı ne kadar zamanda geri alıp, üstüne kâr elde edeceksiniz?

Bu işin size ne kadara mal olacağını ve harcadığınız parayı ne kadar sürede çıkarıp üzerine para kazanmaya başlayacağınızı bilmek başarınızı belirleyecektir. Kâra geçme süreniz ne kadar kısaysa o kadar yüksek puan alabilirsiniz.

9- Ek ürün olasılıkları:

Tek bir ürün iyidir ta ki kopyalanana kadar!

Fikrinizin başarılı olması için ek ürün ve hizmetler de sunabiliyor olmanız size avantaj sağlayacaktır. Bu olasılık ne kadar yüksekse puanınız da o kadar yüksek olabilir.

10- Ürün ve hizmet üretmek için gereken emek tekrarının boyutu:

“Emek” demek maliyet demektir. Bir iş yerinde markanıza zarar vermeden üretim maliyetlerini ne kadar düşürseniz o kadar başarılı olursunuz.

Örneğin, kişiye özel diet yemekler üretmeyi planlıyorsanız, her müşteriniz için tekrar tekrar, farklı üretim yapmanız gerekecektir. Bu durumda yapacağınız tekrarın boyutu standart bir üretime göre çok daha yüksek olacağından almanız gereken puan düşük olmalıdır.

Tebrikler, testi tamamlayarak fikrinizi pişirip tattınız. Umarım sonuç sizi memnun etmiş ve iş fikriniz başarıyla testi geçmiştir.

Aldığınız puan 75 ve üzeriyse, zaman kaybetmeden işe başlayın çünkü fikriniz gerçekten harika. Sizi şimdiden tebrik ederim. Bu süreçte yardıma ihtiyacınız olursa bana her zaman sorularınızı iletebilirsiniz.

Eğer, hayalinizdeki iş fikri testi başarıyla geçemediyse sakın üzülmeyin çünkü gelecek hafta, yeni iş fikirleri bulmanıza yardımcı olacak yöntemleri paylaşıyor olacağım.

Bu testte, ne sonuç almış olursanız olun sadece uyguladığınız için bile zaten yüzde 50 başarılı oldunuz. Başarının diğer yarısı da size yollayacağım markalaşma tariflerini okumakta ve uygulamakta yatıyor.

Bir önceki yazımda dediğim gibi, “Başarmak için denemek gerekir. Deneyerek, bir gün bakmışsınız, hiç fark etmeden en mükemmele ulaşmışsınız.”

Hayallerinizin gerçekleştiği bir gün dilerim…

Sevgi ve Saygılarımla,

Banu SAMANCI

Not: Aldığınız puan hakkında paylaşımda bulunmak isterseniz aşağıda yorumlarınızı bekliyorum.

Referans: Kaufman, Josh (2010) The Personal MBA / Ten Ways to Evaluate a Market.